انار طهران، سرآمد انارهای ایران | معروف‌ترین باغ‌های انار پایتخت در کدام محله‌ها بود | پزشکان انار این باغ تهران را برای درمان نوزادان تجویز می‌کردند
تاریخ انتشار: ۲۵ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۶۲۴۴۰۸
همشهری آنلاین - ثریا روزبهانی: در کتاب تهران‌نامه بیش از هزار و ۴۰۰ باغ در داخل و خارج از حصار ناصری شناسایی و ثبت شده است. باغ‌هایی که نامشان در آثار مکتوب ذکر شده و شناسنامه معتبر دارند. متأسفانه امروز از شمار زیادی از این باغ‌ها نشانی باقی نمانده است. مانند اغلب باغ‌های انار تهران. گوشه و کنار تهران از باغات انار پر بود و در میان آن تک و توک خانه‌ای کاهگلی وجود داشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
خواندنی‌های بیشتر را در اینجا دنبال کنید.
باغ اناری طرشتدر سفرنامه خراسان، ناصرالدین شاه در توصیف میوه‌های سمنان به برتری انار کن اشاره می‌کند و می‌گوید: «انار سمنان شیرین است که خیلی وفور دارد، اما انار شیرین کن طهران از انار اینجا بهتر است.» در آن دوران طرشت بخشی از کن به شمار می‌رفت. ساکنان محله‌های قدیمی تهران مانند محله طرشت، به نوعی عمرشان را در این باغات گذراندند و خاطرات تلخ و شیرین بسیاری از آن دارند. «نرگس خدابخش» از قدیمی های این محله است. او درباره انارستان‌های طرشت می‌گوید: «باغات انار اطراف کوچه باغ قرار داشتند. اواخر تابستان گل‌های قرمز انار در باغات مانند لاله‌های واژگونی به چشم می‌آمدند و اغلب خانواده‌ها برای گذراندن اوقات فراغتشان جای دوری نمی‌رفتند و همین باغ‌ها بهترین و زیباترین مقصدشان بود، اما کم کم باید این باغ‌ها راه را برای آمدن مترو شهری باز می‌کردند. به همین خاطر اغلب باغ‌ها در اجرای طرح عقب نشینی از بین رفتند و جایشان را سیمان و آهن گرفت. حتی نام کوچه هم دست خوش تغییرات شد.» زمین بایر ۱۰ هزارمترمربعی خیابان لطفعلی‌خانی که روزگاری باغی انبوه از میوه‌های نوبرانه بود، یکی از همین نمونه‌هاست. این باغ پر از درختان انار، توت، انجیر و خرمالو بود اما پس از ساخت بزرگراه یادگار امام(ره) آب قناتی که پای درختان این باغ می‌ریخت قطع شد و پس از آن هم چاه نیمه عمیق باغ خشکید.»
«ابراهیم زندی» خاطرات نوجوانی و جوانی‌اش در خیابان۱۷ شهریور در میان باغ‌های انار گذشته است. خاطراتش به دهه‌ها ۴۰تا۶۰ این محله برمی‌گردد. او می‌گوید: «تا همین ۴۰سال قبل این محله مملو از فضاهای سبز و باغ‌های انار بود که به مرور با تغییرات ساختاری، کاربری این باغ‌ها نیز تغییر کرد.یادم هست محله‌های اصفهانک و سلیمانیه پر از باغ بود. یکی از قدیمی‌ترین باغ‌های این منطقه، باغ وثوق‌الدوله بود که به نام‌های باغ اناری و باغ سلیمانیه هم شناخته می‌شد. این باغ هم بدون آنکه به تناسبش فضای سبز شهری به وجود بیاید، به ده‌ها خانه قوطی کبریتی تبدیل شد. با وزیدن اولین باد سرد پاییزی باغدارهای این محله مشغول جمع کردن انارها می شدند و تا شب یلدا از ترس اینکه سرما بزند، دیگر اناری روی درخت باقی نمی ماند. مزه و طعم این انارها معروف و چون در تهران خرمالو و انار زیاد بود این میوه‌های اصیل تهرانی پای ثابت میوه شب یلدا بود.»
باغ اناری یوسف‌آباد در آن سال‌ها با درختان اناری که میوه آنها خواص درمانی شگفت‌انگیزی داشت هم شناخته می‌شد. به گفته قدیمی‌های یوسف‌آباد، انارهای باغ این محله در تهران معروف بود و از نظر طعم با انار ساوه برابری می‌کرد. در آن سال‌ها خیلی‌ها از مخدر تریاک به‌عنوان دارویی برای تسکین نوزادانی که دچار دل درد یا گوش درد و دندان درد می‌شدند استفاده می‌کردند. این بدعت غلط و خطرناک ادامه داشت تا اینکه عده‌ای از پزشکان سنتی به خواص درمانی انارهای باغ اناری که در همسایگی بیمارستان ارتش بود پی بردند. پزشکان برای درمان نوزادان بی‌تاب از دل درد توصیه می‌کردند چند قطره آب انار به نوزادان خورانده شود. باغ اناری در دوره پهلوی دوم و توسط دکتر «رضازاده شفق» به تفریحگاه تبدیل شد و به پارک شفق تغییر نام داد. جالب است بدانید که در طراحی پارک شفق، ساختمان شمالی باغ که محل سکونت مستوفی بود دست نخورده باقی ماند و بعدها به فرهنگسرای شفق تبدیل شد. باغ خاطره‌انگیز یوسف‌آباد یکی از بزرگ‌ترین باغ‌های خاورمیانه بود و ۲ استخر بزرگ هم داشت که تابستان‌ها پاتوق شناگران ماهر بود؛ همان گودهایی که نوجوانان یوسف‌آباد این روزها روی بقایای آن فوتبال و بسکتبال بازی می‌کنند و احتمالاً از تاریخ پر فراز و نشیب آن خبر ندارند.
وردآورد در زمان حکومت «قاجار»، شکارگاه سلطنتی و محل تفرج شاهان، شاهزادگان و درباریان بوده است و در دوران «احمد شاه» فردی به نام «خلیل معنوی» بخشی از این زمین‌ها از جمله چشمه‌ای که در محدوده بزرگراه «آزادگان» امروزی قرار داشت را از «فرمانفرما» از نوادگان «ناصرالدین شاه» به مبلغ گزاف و قابل توجه ۱۳ هزار تومان خرید. «اسفندیاری» ساکن قدیمی محل می‌گوید: «صد سال قبل «وردآورد» مملو از باغات انار بود. موقعیت این محله نسبت به شهر تهران چیزی شبیه به موقعیت «شهریار» نسبت به تهران امروزی بود. در شهرک استقلال و پادگان‌های اطراف آن یعنی «شهید بروجردی» و «پانزده خرداد»، باغ‌های میوه و به‌ویژه انار زیاد بود. به همین خاطر به باغ اناری شهرت پیدا کرد. آن زمان محله‌ها را با توجه به باغ‌ها و محصولی که در آن تولید می‌شد، نامگذاری می‌کردند. اکنون این باغ‌ها به شهرک‌های مسکونی پرجمعیت این منطقه تبدیل شده است.»
به گفته مورخان و جغرافیدانان قدیم، بیشترین انارستان‌ها و درختان انار در اراضی شمالی دیه نارمک، باغ مجیدآباد در تهرانپارس، مرادآباد، ونک، حسین‌آباد، سوهانک، باغ فیض و... قرار داشتند. باغ اناری نارمک، در تملک حاجب الدوله، وزیر دربار عهد ناصری بود. او «مجیدآباد» را به نام پسرش مجید نامگذاری کرده بود و گاهی نیز از آن به عنوان شکارگاه و تفرج گاه ناصرالدین شاه استفاده می کرد. بعدها نیز به دلیل داشتن آب و هوای مناسب، باغی پر از درختان انار در آن احداث کرد تا سرآمد همه انارستان‌های معروف تهران باشد. «رضا صالحی» به هویت تاریخی این باغ اشاره می‌کند و می‌گوید: «یکی از بزرگ‌ترین باغ اناری‌ها، باغ نارمک بود که که امروزه به بوستان پلیس تبدیل شده است. این باغ از املاک ارباب هرمز، مالک و سازنده زرتشتی محله تهرانپارس بود. در آن دوران، نارمک روستایی سردسیر بود که آب باغ‌هایش از قنات تأمین می‌شد. این باغ وسیع بود و از شمال به مکان کنونی باشگاه دارایی و جاده لواسان، از شرق به قنات کوثر و از غرب به فلکه چهارم تهرانپارس منتهی می‌شد. در واقع نام نارمک که از کلمه انار یا نار گرفته شده اشاره‌ای مستقیم است به باغ‌های ده نارمک. علت از بین رفتن باغ اناری به دلیل دنج بودن مکانی برای جولان معتادان و افراد ناباب برمی‌گردد. اهالی خواستار رفع این مشکل شدند. این شد که باغ اناری، بوستان پلیس امروزی شد و هرچند هنوز در لابه‌لای درختان این پارک، درختان انار هم هست، اما دیگر آن دوران که بچه‌های محله برای چیدن انار از این درختان بالا می‌فتند و با هم مسابقه می‌دادند، تکرار نمی‌شود.»
کد خبر 727472 برچسب‌ها منطقه ۲۲ باغات تهران منطقه ۴ همشهری محله منطقه ۲منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: منطقه ۲۲ باغات تهران منطقه ۴ همشهری محله منطقه ۲ باغ های انار درختان انار باغ اناری یوسف آباد ترین باغ تبدیل شد باغ انار محله ها باغ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۶۲۴۴۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این میدان در تهران مسدود می‌شود
هادی حق بین با حضور در صحن علنی شورای شهر تهران با ارائه گزارشی از آخرین وضعیت پروژه های عمرانی شهر تهران گفت: در مورد پروژه بزرگراه یادگار امام باید بگویم که این طرح اثر فوق العاده ای بر ترافیک مناطق جنوبی و جنوب غربی پایتخت خواهد داشت.
وی اظهار کرد: این طرح بسیار سخت و پیچیده و طاقت فرساست، بگونه ای که از ۱۰ سال پیش متوقف مانده بود و انرژی فوق العاده ای برای رفع معارضین و اجرای پروژه به کار گرفته شده است.
به گزارش ایسنا، وی در مورد رفع معارضین اجرای این پروژه گفت: اجرای این پروژه در بخش پادگان جی و اراضی مربوط به آموزش و پرورش رفع معارض شده و در اختیار ما قرار گرفته و توافقات نهایی با وزارت دفاع و ارتش انجام شده و ۷۰ درصد اراضی به لحاظ امنیت اجرا و در اختیار شهرداری قرار گرفته است.
طرح های ترافیکی برای میدان جی پیش بینی شده، بگونه ای که قرار بر این است انسداد میدان جی در شورای تأمین مطرح شود و امیدواریم هفته آینده مجوز انسداد مسیر صادر شود؛ هرچند مشکلاتی برای تردد شهروندان ایجاد خواهد شد؛ اما سعی می کنیم که در سه شیفت، این بخش از پروژه را تکمیل کنیم.
معاون فنی و عمران شهرداری تهران با بیان اینکه ۴۰ درصد از پروژه بزرگراه یادگار امام در میدان جی قرار گرفته و شاید ناچار شویم پس از تصویب در کمیسیون، برخی درختان را جابجا کنیم و پس از جابجایی این درختان و اجرای طرح، فضای سبز هفت هکتاری در میدان جی و میدان فتح ایجاد خواهد شد، تأکید کرد: این پروژه در میدان فتح سه سطحی است و یک تونل ۳۵۰ متری در پروژه پیش بینی شده است.
حق‌بین با اشاره به حمایت جدی از این پروژه برای تأمین منابع با بیان اینکه ۲۱ هزار آرماتور،تعداد دو هزار و ۵۰۰ شمع در قالب ۷۵ کیلومتر شمع گذاری در طول اجرای پروژه مورد استفاده قرار خواهد گرفت، افزود: تکنیک ساخت در دو دهانه پیش تنیده است و به همین جهت زمان بیشتری برای اجرا نیاز دارد و پیش بینی ما این است که بخشی از این پروژه که ترافیک قابل توجهی از میدان فتح را برطرف می کند، در ۶ ماه آینده تکمیل کنیم و به تدریج مورد بهره برداری قرار خواهد گرفت.
وی با تاکید بر اینکه اگر شورای تأمین به انسداد میدان جی کمک نکند، کار ابتر خواهد شد و امیدواریم با مجوز شورای تأمین و همکاری پلیس و اطلاع رسانی به شهروندان، پروژه اجرایی شود، گفت: در فاز دوم بزرگراه شهید بروجردی عملیات اجرایی در حال انجام است؛ هرچند پیشرفت پروژه به دلیل وجود چند معارض کند است؛ اما اعتبار رفع معارض در اختیار منطقه قرار گرفته و پس از رفع معارضین، طرح پیش خواهد رفت و امید است تا پایان امسال این مهم به نتیجه برسد؛ البته دقت کنید که یکی از پلاکها حدود ۲۷ ورثه دارد و جا دارد از حمایت جانانه فروزنده معاون مالی در اجرای پروژه ها تشکر کنم.
معاون فنی و عمران شهرداری تهران در پاسخ به جابجایی درختان با بیان اینکه در مورد برخی پروژه ها در مورد جابجایی درختان ناگزیر هستیم و تمام فرآیند قانونی را طی کردند و سعی کردیم با حداقل جابجایی درخت کار را پیش ببریم، تصریح کرد: در جریان اجرای پروژه مثل رمپ و لوپ ها ما فضای سبز زیادی ایجاد می‌کنیم و در پروژه های در دست اقدام فضاهای سبز را گسترش می دهیم و در مورد درختان ما نیز حساس هستیم و دقت کافی خواهیم داشت.
حق بین با بیان اینکه پروژه پارکینگ مینابی به زودی افتتاح خواهد شد، گفت: به زودی با نصب تلویزیون شهری و بنرها اقدامات اجرایی عمرانی را به سمع و نظر مردم می رسانیم و در میدان فتح این اقدام رخ خواهد داد تا مردم در جریان اقدامات باشند.
حق‌بین در پاسخ به سوالات اعضای شورای شهر تهران با بیان اینکه در مورد آسفالت باید بگویم که آسفالت حاصل ساعتها تلاش کارگران است که از آنها تشکر می کنم، گفت: ۳۲ کمیته آسفالت در سال گذشته برگزار شد . تاکنون در ۵۷۰۰ نقطه عملیات آسفالت انجام شد و ۹۰ هزار نقطه لگه گیری شد.
وی با اشاره به تحویل ۳۰ هزار تن برای آسفالت مدارس، گفت: محوطه ۲۶۰ مدرسه در سال گذشته آسفالت شده است.
کانال عصر ایران در تلگرام
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند